ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง รถฟอร์คลิฟ (Forklift)

ที่ใช้ก๊าซปิโตรเลียมเหลวเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๕

สาระสำคัญ

ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมเรื่อง รถฟอร์คลิฟ (Forklift) ที่ใช้ก๊าซปิโตรเลียมเหลวเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๕ กำหนดให้รถฟอร์คลิฟ (Forklift) ที่ใช้ก๊าซปิโตรเลียมเหลวเป็นเชื้อเพลิง ที่นำมาใช้ในโรงงานต้องมีมาตรการคุ้มครองความปลอดภัยดังต่อไปนี้

 

๑. ถังก๊าซที่ใช้กับรถฟอร์คลิฟต้องเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวสำหรับรถฟอร์คลิฟ กรณีที่ยังมิได้มีการกำหนดมาตรฐานดังกล่าวให้เป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ถังก๊าซปิโตรเลียมเหลว มอก. ๒๗

 

๒. ถังก๊าซต้องติดตั้งอุปกรณ์อย่างน้อยต่อไปนี้
๒.๑ ลิ้นบรรจุ ( Filler Valve )
๒.๒ ลิ้นจ่าย ( Discharge Valve ) พร้อมลิ้นควบคุมการไหล (Excess Flow Valve)
๒.๓ เครื่องวัดปริมาณก๊าซ ( Content Gauge )
๒.๔ ลิ้นนิรภัย ( Safety Valve ) โดยต้องติดตั้งให้อยู่ในตำแหน่งที่จะระบายก๊าซในสภาพของไอลิ้นและอุปกรณ์ต่างๆข้างต้นบางรายการอาจรวมเข้าเป็นชุด
เดียวกันได้ ยกเว้นลิ้นบรรจุและลิ้นจ่าย

 

 

๓. ลิ้นบรรจุ ลิ้นจ่าย ลิ้นนิรภัยและข้อต่อสำหรับประกอบลิ้นและอุปกรณ์ ต้องเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวสำหรับ
เครื่องยนต์สันดาปภายใน มอก. ๓๗๐

 

๔. ต้องทำเครื่องหมายที่ถังก๊าซแสดงตำแหน่งในการติดตั้งถังก๊าซ เพื่อให้ลิ้นนิรภัยอยู่ในตำแหน่งที่จะระบายก๊าซออกมาในสภาพของไอ
 

 

๕. การซ่อมสร้าง การซ่อมบำรุง การปรับปรุงเปลี่ยนแปลงส่วนใดส่วนหนึ่งหรือการตรวจสอบถังก๊าซต้องเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม 
การใช้และการซ่อมบำรุงถังก๊าซปิโตรเลียมเหลว มอก. ๑๕๑

การติดตั้ง
๖. การติดตั้งถังก๊าซให้ใช้สายรัดถังหรือขาถัง โดยต้องติดตั้งอย่างมั่นคง แข็งแรงเหมาะสมและสะดวกในการเปลี่ยนถังก๊าซ

 

๗. การติดตั้งอุปกรณ์และส่วนควบของระบบก๊าซต้องได้รับการตรวจทดสอบรับรองอย่างน้อยปีละครั้ง โดยวิศวกรผู้ได้รับอนุญาตให้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรม
ควบคุมหรือผู้ที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมเห็นชอบ

ความรู้เพิ่มเติม
๑. ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (Liquefied Petroleum Gas)หมายความว่า ก๊าซไฮโดรคาร์บอนเหลวดังต่อไปนี้อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างผสมกันเป็นส่วนใหญ่
โพรเพน ( propane )
โพรพิลีน ( propene )
บิวเทน ( butane )
บิวทีน ( butene )
 
๒. ถังก๊าซปิโตรเลียมเหลว หมายถึง ภาชนะสำหรับบรรจุก๊าซปิโตรเลียมเหลว
 
๓. มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวเลขที่ มอก. ๒๗ ปัจจุบันใช้ เลขที่ มอก. ๒๗ – ๒๕๔๓ ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อ ๒๗ มีนาคม ๒๕๔๕
มีสาระสำคัญในเรื่องการแสดงเครื่องหมายที่ตัวถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวให้ปรากฏชื่อผู้ค้าถังก๊าซที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง กำหนดให้
แสดงข้อความบนถังก๊าซเป็นภาษาไทย โดยมีภาษาอื่นด้วยหรือไม่ก็ได้ มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ไม่ครอบคลุมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวสำหรับเครื่องยนต์
สันดาปภายใน ถังตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้มี ๒ แบบ คือ
   ๓.๑ ถัง ๒ ส่วน ซึ่งประกอบด้วยส่วนหัวและส่วนก้น แต่ละส่วนทำด้วยเหล็กกล้าชิ้นเดียว เมื่อนำมาเชื่อมประกอบเข้าด้วยกันแล้วจะมีรอยเชื่อม
ตามแนวเส้นรอบวงได้ ๑ รอย และ
  ๓.๒ ถัง ๓ ส่วน ซึ่งประกอบด้วยส่วนหัว ส่วนกลางรูปทรงกระบอกและส่วนก้นโดยส่วนหัวและส่วนก้นแต่ละส่วนท าด้วยเหล็กกล้าชิ้นเดียว
และส่วนกลางเชื่อมประกอบกันเป็นถังจะมีรอยเชื่อมตามแนวเส้นรอบวงได้ ๒ รอย สำหรับส่วนกลางหากทำด้วยเหล็กแผ่นม้วนให้มีรอยเชื่อมได้ ๑ รอย 
เป็นเส้นตรงขนานไปกับแนวแกนของถัง
 
มาตรฐาน
๔. มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวเลขที่ มอก. ๓๗๐ ปัจจุบันใช้ เลขที่ มอก. ๓๗๐ – ๒๕๕๒ ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อ ๘ สิงหาคม ๒๕๕๓
มีสาระสำคัญในเรื่อง มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวสำหรับเครื่องยนต์สันดาปภายในถังตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้มี 
๒ ประเภท คือ
   ๔.๑ ถังประเภทรูปทรงแคปซูล ( cylindrical ) แบ่งเป็น ๒ แบบ คือ
     ๔.๑.๑ ถัง ๒ ส่วน ซึ่งประกอบด้วยส่วนปลาย ๒ ส่วน แต่ละส่วนทำด้วยเหล็กกล้าชิ้นเดียว เมื่อน ามาเชื่อมประกอบเข้าด้วยกันแล้วจะมีรอยเชื่อมตามแนว
เส้นรอบวงได้ ๑ รอย
     ๔.๑.๒ ถัง ๓ ส่วน ซึ่งประกอบด้วยส่วนปลาย ๒ ส่วนและส่วนกลางรูปทรงกระบอก โดยส่วนปลายแต่ละส่วนท าด้วยเหล็กกล้าชิ้นเดียวและส่วนกลาง
เชื่อมประกอบกันเป็นถังจะมีรอยเชื่อมตามแนวเส้นรอบวงได้ ๒ รอย สำหรับส่วนกลางหากทำด้วยเหล็กแผ่นม้วนให้มีรอยเชื่อมได้ ๑ รอย เป็นเส้นตรงขนาน
ไปกับแนวแกนของถัง
   ๔.๒ ถังประเภทรูปทรงยางยนต์ ( toroidal ) แบ่งเป็น ๒ แบบ คือ
     ๔.๒.๑ แบบข้อต่อสำหรับประกอบส่วนควบและเครื่องอุปกรณ์อยู่ด้านใน
     ๔.๒.๒ แบบข้อต่อสำหรับประกอบส่วนควบและเครื่องอุปกรณ์อยู่ด้านนอก
 
๕. มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมถังก๊าซปิโตรเลียมเหลวเลขที่ มอก. ๑๕๑ มีสาระสำคัญในเรื่องเกี่ยวกับการใช้และการซ่อมบำรุงถังก๊าซปิโตรเลียมเหลว
เป็นมาตรฐานที่ไม่บังคับ จะเลือกปฏิบัติตามหรือไม่ก็ได้
 
๖. ท่อจ่ายก๊าซ เป็นไปตามมาตรฐานสากล มี ๓ แบบคือ
   ๖.๑ ท่อเหล็ก เป็นท่อชนิดไม่มีตะเข็บ
   ๖.๒ ท่อทองแดง เป็นท่อชนิดที่ใช้กับก๊าซโดยเฉพาะ
   ๖.๓ ท่อยาง เป็นท่อที่มีเส้นลวดถักอยู่ภายในท่อ ทนแรงดันได้เป็น ๒ เท่าของแรงดันที่ใช้งานและมีคุณสมบัติดังนี้
     ๖.๓.๑ ทนต่อปฏิกิริยาเคมีของก๊าซ
     ๖.๓.๒ มีอัตราการยืดตัวสูง เพื่อสะดวกในการต่อสวมกับหัวปรับ
 
๗. สายรัดหรือเหล็กรัดถังก๊าซ ต้องเป็นโลหะที่มีความแข็งแรง ไม่เป็นสนิม
 
๘. ห้ามนำถังก๊าซชนิดที่ใช้กับรถฟอร์คลิฟไปใช้แทนถังก๊าซรถยนต์
 
๙. ถังก๊าซชนิดที่ใช้กับรถฟอร์คลิฟต้องตั้งบนพื้นราบและแข็ง ตั้งในที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก