6 ข้อควรรรู้ที่จะทำให้ เทศกาลลอยกระทง สนุกและปลอดภัย จากจป.

ทุกปีในคืนวันเพ็ญ เดือนสิบสอง… แสงจันทร์ส่องเต็มฟ้า เสียงดนตรีพื้นบ้านดังระงมไปทั่วหมู่บ้าน บางคนแต่งชุดไทย บางบ้านมีเสียงหัวเราะของเด็ก ๆ ที่รอคอยจะได้ “ลอยกระทง” กับครอบครัว เทศกาลนี้ไม่ใช่เพียงพิธีกรรมที่สวยงาม แต่เป็น “มรดกทางวัฒนธรรม” ที่สะท้อนความกตัญญู ความเชื่อ และสายใยของคนไทยกับธรรมชาติ

แต่ในอีกด้านหนึ่ง “ความสนุก” ก็อาจกลายเป็น “ความเสี่ยง” ได้ หากเราไม่ระวัง เช่น การขับขี่หลังดื่ม การเล่นพลุไฟ การทิ้งขยะในแม่น้ำ หรือแม้แต่การแต่งกายที่ไม่เหมาะสม ทั้งหมดนี้สามารถทำให้เทศกาลที่ควรอบอุ่น กลับกลายเป็นเหตุไม่คาดคิดได้

วันนี้ จป.เลยมี 6 ข้อควรรู้มาฝาก ที่จะทำให้ “ลอยกระทง” ของคุณปีนี้ ทั้งสนุกและปลอดภัยในทุกมิติ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม การคมนาคม และความเป็นระเบียบเรียบร้อย

6 ข้อควรรู้มาฝาก ที่จะทำให้ “ลอยกระทง”

6 ข้อควรรรู้ที่จะทำให้ เทศกาลลอยกระทง สนุกและปลอดภัย จากจป.

1. ประดิษฐ์กระทงด้วยวัสดุที่ย่อยสลายง่าย

กระทงสวย ไม่จำเป็นต้องทำลายธรรมชาติ

ในอดีตคนไทยใช้วัสดุธรรมชาติอย่าง “หยวกกล้วย ใบตอง ดอกไม้สด” ประดิษฐ์กระทง ด้วยความตั้งใจให้คืนสิ่งดี ๆ สู่สายน้ำ แต่เมื่อกาลเวลาผ่านไป ความสะดวกของยุคใหม่ทำให้กระทงโฟม หรือพลาสติกเข้ามาแทนที่ ซึ่งแม้จะสะดวกแต่กลับกลายเป็น “ขยะพิษ” ที่ทำร้ายสิ่งแวดล้อมในระยะยาว

ปัจจุบันหลายพื้นที่รณรงค์ให้ใช้ “กระทงธรรมชาติ 100%” เช่น

กระทงจากขนมปัง ปลายังได้กิน
กระทงใบตอง ตกแต่งด้วยดอกไม้พื้นบ้าน
หรือแม้แต่กระทงจากวัสดุรีไซเคิล เช่น กระดาษชีวภาพ

การเลือกวัสดุที่ย่อยสลายง่ายนอกจากช่วยลดขยะ ยังสะท้อน “จิตสำนึกความปลอดภัยทางสิ่งแวดล้อม” (Environmental Safety Awareness) ซึ่งถือเป็นหน้าที่หนึ่งของ จป. ด้วยนะครับ

2. ครอบครัวละ 1 กระทง ลดปริมาณขยะ

บางบ้านตั้งใจทำกระทงเองทุกคน แต่ลองนึกภาพดูสิครับ… หากทุกคนลอยคนละใบ เมื่อนับรวมทั่วประเทศ จะมีกระทงนับล้านใบลอยอยู่ในแม่น้ำชั่วข้ามคืน นั่นหมายถึง “ขยะจำนวนมหาศาล” ที่ต้องใช้เวลาหลายวันในการเก็บกวาด

กรมควบคุมมลพิษเคยเผยตัวเลขว่า ปีหนึ่ง ๆ มีขยะจากกระทงมากกว่า 800,000 ใบในกรุงเทพฯ เพียงแห่งเดียว! แต่เมื่อรณรงค์ให้ “ครอบครัวละ 1 กระทง” จำนวนนี้ลดลงกว่า 40%

ลองมองอีกมุม การลอยกระทงไม่ใช่แค่การปล่อยสิ่งไม่ดี แต่เป็นการสร้าง “ความตั้งใจร่วม” ของครอบครัว การช่วยกันทำกระทงหนึ่งใบด้วยใจ จะมีคุณค่ามากกว่าการลอยหลายใบโดยไม่คิด

เพราะ “ลอยน้อย แต่ได้ใจ” คือหลักความยั่งยืนของเทศกาลไทยแท้ครับ

3. เมาไม่ขับ

เรื่องนี้สำคัญมาก ทุกปีหลังงานลอยกระทง มักมีรายงานอุบัติเหตุบนถนนเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะจาก “เมาแล้วขับ” ทั้งรถจักรยานยนต์และรถยนต์ หลายคนคิดว่าแค่ดื่มนิดหน่อยไม่น่าเป็นไร แต่ความจริงแล้ว แอลกอฮอล์เพียงเล็กน้อยก็สามารถลดการตัดสินใจและการทรงตัวได้มาก

สถิติจากสำนักงานตำรวจแห่งชาติระบุว่า ในช่วงเทศกาลลอยกระทง อุบัติเหตุบนถนนที่เกี่ยวข้องกับการดื่มมีมากกว่า 30% ของอุบัติเหตุทั้งหมด!

จป.อยากฝากไว้ว่า “เมาแล้วขับ = ไม่ใช่ความกล้า แต่คือความประมาท”

หากอยากดื่มเพื่อความสนุก ก็เลือกกลับโดยสารแท็กซี่ รถสาธารณะ หรือให้เพื่อนที่ไม่ดื่มช่วยขับแทน เพราะไม่มีความสุขใดจะคุ้มค่าเท่าชีวิตของคุณและคนรอบข้าง

4. ระวังการขับ-ลงท่าเรือ เรือ หรือโป๊ะ

กิจกรรมลอยกระทงส่วนใหญ่จัดใกล้แม่น้ำ ลำคลอง หรือบึงน้ำ การเดินขึ้นลงท่าเรือในช่วงกลางคืนจึงมีความเสี่ยงสูง โดยเฉพาะหากมีคนจำนวนมาก หรือพื้นที่ลื่น ไม่มีราวจับ

จป.ขอแนะนำดังนี้

สวมรองเท้าที่ไม่ลื่น และส้นไม่สูง
หลีกเลี่ยงการเบียดเสียด หรือผลักกันขณะลงเรือ
ห้ามลงเรือในขณะที่มีอาการมึนเมา
หากพาเด็กไป ควรจับมือไว้ตลอดเวลา
สังเกตป้ายเตือนจากเจ้าหน้าที่ เช่น “ท่านี้ห้ามลงเรือ” หรือ “ระวังพื้นลื่น”

นอกจากนี้ ผู้จัดงานควรมี “มาตรการความปลอดภัยทางน้ำ” เช่น จัดเจ้าหน้าที่กู้ภัยประจำท่า มีเสื้อชูชีพเพียงพอ และมีไฟส่องสว่างตลอดแนวทางเดิน เพื่อป้องกันการตกน้ำหรือพลัดตกโป๊ะ

ความสนุกที่แท้จริง คือ การกลับบ้านได้อย่างปลอดภัยทุกคนครับ

5. ไม่เล่นพลุ ดอกไม้ไฟ โคมลอย โคมไฟ ตะไล

นี่คือหนึ่งใน “ภัยแฝง” ของเทศกาลลอยกระทงที่หลายคนมองข้าม โดยเฉพาะในพื้นที่แออัด พลุและดอกไม้ไฟอาจสร้างความเสียหายทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สิน

ทุกปีจะมีข่าวบ้านไหม้ หรือเด็กบาดเจ็บเพราะจุดพลุใกล้ผู้คน โดยเฉพาะ “โคมลอย” ที่อาจปลิวไปตกบนหลังคา หรือสายไฟฟ้า ก่อให้เกิดไฟไหม้ได้ง่าย

ประกาศกระทรวงมหาดไทยยังระบุชัดว่า “การปล่อยโคมลอย โคมควัน หรือโคมไฟลอย” ต้องขออนุญาตล่วงหน้า หากฝ่าฝืนอาจถูกปรับสูงสุดถึง 60,000 บาท หรือจำคุก 3 ปี!

จป.ขอย้ำว่า การสร้างสีสันในงานไม่จำเป็นต้องพึ่งสิ่งที่เสี่ยงภัย เราสามารถเลือกกิจกรรมที่ปลอดภัยกว่า เช่น

ชมการแสดงพื้นบ้าน
จุดเทียนถวายพระ
ร่วมประกวดกระทงสร้างสรรค์

เพราะ “ความงดงามของแสงไฟ” ไม่ควรแลกด้วยความเสียหายใด ๆ

ในปีนี้ซึ่งนับเป็นช่วงเวลาที่คนไทยรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระราชินีในร.9 … เรามีข้อแนะนำเพิ่มเติมเพื่อให้การลอยกระทงของคุณไม่เพียงสนุกและปลอดภัย แต่ยังเป็นการสืบสานคุณค่าทางวัฒนธรรมอีกด้วย

6. ไม่แต่งกายล่อแหลม

แม้เทศกาลลอยกระทงจะเป็นงานรื่นเริง แต่ก็ยังเป็น “พิธีกรรมไทย” ที่มีรากเหง้าแห่งความเคารพต่อธรรมชาติและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การแต่งกายจึงควรเหมาะสม ทั้งเพื่อความปลอดภัย และความงดงามตามวัฒนธรรม

ในแต่ละปี มักมีข่าวเหตุลวนลาม หรือทะเลาะวิวาทในงานกลางคืน ซึ่งส่วนหนึ่งเกิดจากการแต่งกายที่ไม่เหมาะสม หรือการดื่มสุราในสถานที่แออัด จป.จึงอยากเตือนว่า “ความงามแท้ของผู้หญิงหรือผู้ชาย ไม่ได้อยู่ที่เสื้อผ้าน้อยชิ้น แต่อยู่ที่ความมั่นใจและกาลเทศะ”

อย่าลืมว่า เทศกาลไทยคือสมบัติของชาติ เราทุกคนคือผู้สืบทอดที่ต้องช่วยกันรักษา