ฝุ่นละออง (Particle Matter)

หมายถึง อนุภาคของแข็งหรือหยดละอองของเหลวที่แขวนลอยในบรรยากาศ ซึ่งมีขนาดแตกต่างกันตั้งแต่ 100 ไมครอนลงมา เกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ และเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ บางชนิดมีขนาดใหญ่จนมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เช่น ฝุ่นจากโรงโม่หิน ฝุ่นจากโรงไม้ แต่บางชนิดมีขนาดเล็กมากจนมองไม่เห็น ซึ่งฝุ่นละอองขนาดเล็กมีผลกระทบอย่างมากต่อสุขภาพของประชาชน

 ฝุ่นละอองขนาดเล็ก

แบ่งย่อยออกได้เป็น 2 ชนิด คือ ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) และฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน (PM10) PM2.5 ประกอบด้วยคำว่า PM ที่ย่อมาจาก Particulate Matters เป็นคำเรียกค่ามาตรฐานของฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ซึ่งมี 2 ชนิด ได้แก่ PM10 และ PM2.5 ส่วนตัวเลข 2.5 นั้น มาจาก ขนาดของฝุ่น มีหน่วยเป็นไมครอน

ฝุ่น PM2.5 (Particulate matter smaller than 2.5micron)

คือ ฝุ่นละอองขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน มีขนาดเล็กประมาณ 1 ใน 25 ส่วนของเส้นผ่าศูนย์กลางของเส้นผม ขนจมูกไม่สามารถกรองได้ ลอยในอากาศได้นานและไกลถึง 1,000 กิโลเมตร และอาจมีสารพิษที่เกาะมาด้วย หากฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ล่องลอยอยู่ในอากาศปริมาณมาก จะเห็นท้องฟ้าเป็นสีหม่น หรือเกิดเป็นหมอกควัน

อาการเบื้องต้นเมื่อรับฝุ่น pm 2.5 เข้ามา

ทำให้ระคายเคืองตาแสบตา ตาอักเสบ ตาแดง คัดจมูก น้ำมูกไหล ผื่นคันบริเวณผิวหนัง ระคายเคืองเยื่อบุจมูก ไอ มีเสมหะ แน่นหน้าอก หัวใจเต้นผิดจังหวะ

เมื่อรับฝุ่นมากๆ อาจจะเสี่ยงโรคดังนี้

 โรคระบบทางเดินหายใจ

มลพิษในอากาศเป็นทั้งสาเหตุและปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับปอดและระบบทางเดินหายใจและที่ทำให้โรคกำเริบขึ้นได้ ซึ่งรวมถึง โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคมะเร็งปอด ในระยะยาวจะส่งผลให้ปอดทำงานถดถอย

 โรคเยื่อบุตาอักเสบหรืออาการตาแดง

คือ ภาวะที่เยื่อบุตาเกิดการอักเสบหรือติดเชื้อ ซึ่งเยื่อบุตาเป็นเยื่อเมือกใสที่คลุมตาขาวและบุด้านในของเปลือกตา

 โรคหัวใจ และหลอดเลือด

ผลกระทบของฝุ่น PM 2.5 กับหัวใจ หากเกิดขึ้นแบบเฉียบพลันจะส่งผลให้เส้นเลือดเปราะ เส้นเลือดแตก และในผู้ป่วยโรคหัวใจจะเข้าไปกระตุ้นให้โรคที่เป็นอยู่รุนแรงขึ้น ส่วนในระยะยาวผลกระทบจะเกิดการเปลี่ยนแปลงระดับเซลล์ กระตุ้นการอักเสบทั่วร่างกาย หลอดเลือดหนาตัวมากขึ้น ทำให้กล้ามเนื้อผนังหลอดเลือดเติบโตขึ้น มีอันตรายต่อร่างกาย

 โรคผิวหนัง

ผิวหนังเป็นอวัยวะที่ปกคลุมอยู่ทั่วร่างกายของเรา ซึ่งทำหน้าที่เป็นด่านแรกในการป้องกันอันตรายจากพวกแบคทีเรีย, ไวรัส อีกทั้งยังมีหน้าที่ช่วยควบคุมการสูญเสียน้ำออกจากร่างกาย ควบคุมอุณหภูมิ และรับความรู้สึก ผิวหนังเป็นอวัยวะหลักที่ต้องเผชิญกับสิ่งแวดล้อมและมลภาวะต่าง ๆ ตลอดเวลา ดังนั้นจึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ฝุ่นละอองดังกล่าวจะส่งผลต่อผิวหนังด้วย

เราควรปฏิบัติตัวอย่างไรเพื่อให้พ้นจาก ฝุ่น pm2.5

1.สวมหน้ากาก N95 เพื่อป้องกันฝุ่น pm2.5 หรืออาจจะสวมหน้ากากอนามัย 3 ชั้นซ้อนกัน(เพราะฝุ่นนั้นเล็กมาก)

2.งดออกกำลังกายกลางแจ้งในวันที่มีสภาพอากาศมีฝุ่นควัน

3.งดการเผาสิ่งของกลางแจ้ง

4.งดใช้รถส่วนบุคคลมากขึ้น

ทั้งนี้เรื่องของฝุ่นมลพิษ PM 2.5 ถือเป็นปัญหาระดับชาติซึ่งเกิดขึ้นมาแล้วในหลาย ๆ ประเทศ นอกจากประชาชนต้องดูแลตนเองให้พ้นจากผลเสียของฝุ่นมลพิษ PM 2.5 แล้ว ประชาชนยังต้องทำความเข้าใจและไม่ตื่นตระหนกจนเกินไป ศึกษาข้อมูลเพื่อเป็นความรู้ประกอบเพื่อให้ผ่านพ้นวิกฤตนี้ไปได้อย่างมีสติและปลอดภัย

สรุป

p.m 2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน ขนจมูกไม่สามารถกรองได้ หากฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ล่องลอยอยู่ในอากาศปริมาณมาก จะเห็นท้องฟ้าเป็นสีหม่น หรือเกิดเป็นหมอกควัน เมื่อรับฝุ่น ฝุ่นละออง หรือ p.m 2.5 มากๆ อาจจะเสี่ยงโรคดังนี้ โรคระบบทางเดินหายใจ โรคเยื่อบุตาอักเสบหรืออาการตาแดง โรคหัวใจ และหลอดเลือด โรคผิวหนัง วิธีปฏิบัติตัวให้พ้น ฝุ่น pm 2.5 คือ สวมหน้ากาก N95 หรืออาจจะสวมหน้ากากอนามัย 3 ชั้นซ้อนกัน (เพราะฝุ่นนั้นเล็กมาก) งดออกกำลังกายกลางแจ้งในวันที่มีฝุ่นควันมาก งดการเผาสิ่งของกลางแจ้ง งดใช้รถส่วนบุคคลมากขึ้น