พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ - เซฟตี้อินไทย
อบรมหลักสูตรฟรี สำหรับสมาชิก          คลิกที่นี่

บทความ

พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ



พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ หรือ "พีระมิดความปลอดภัย" (Safety Pyramid) เป็นแนวคิดสำคัญที่ จป. (เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน) ควรรู้ เพราะมันช่วยให้เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างเหตุการณ์ที่ไม่ปลอดภัย (near miss) กับอุบัติเหตุที่รุนแรง แนวคิดนี้พัฒนามาจากการศึกษาของ H. W. Heinrich ซึ่งระบุว่าอุบัติเหตุเล็กน้อยและเหตุการณ์เกือบพลาดมีความเชื่อมโยงกับอุบัติเหตุร้ายแรง


พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ คืออะไร

พีระมิดนี้ถูกออกแบบขึ้นเพื่ออธิบายให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่าง เหตุการณ์เสี่ยง (At Risk Behavior) เหตุการณ์เฉียด (Near Miss) อุบัติเหตุที่บาดเจ็บเล็กน้อย ไปจนถึงการบาดเจ็บรุนแรงและการเสียชีวิต โดยชี้ให้เห็นว่าทุก “เหตุเล็กๆ” หากไม่ถูกจัดการ จะสะสมและนำไปสู่ “เหตุใหญ่” ได้ในที่สุด

พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ


พีระมิดแสดงสัดส่วนการเกิดอุบัติเหตุ


  1. เสียชีวิต (Fatality Incident)

    • ระดับสูงสุดของพีระมิด หมายถึงเหตุการณ์รุนแรงที่ส่งผลให้มีการสูญเสียชีวิต จุดสูงสุดของพีระมิดที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น แต่หากไม่ควบคุมเหตุเล็กน้อย อาจนำไปสู่โศกนาฏกรรมได้
  2. อุบัติเหตุถึงขั้นหยุดงาน (Serious Injury)

    • มีผู้บาดเจ็บสาหัส ต้องหยุดงานเป็นระยะเวลาหนึ่ง เช่น กระดูกหักหรือบาดเจ็บหนัก ไฟไหม้ ผ่าตัด
  3. อุบัติเหตุไม่ถึงขั้นหยุดงาน (Minor Injury)

    • ผู้บาดเจ็บเล็กน้อย เช่น แผลฟกช้ำ แผลถลอก หรือของมีคมบาด หรืออาการบาดเจ็บเล็กน้อยที่ไม่ต้องหยุดงาน
  4. เหตุการณ์เกือบเกิดอุบัติเหตุ (Near Miss)

    • เหตุการณ์ที่เกือบจะเป็นอุบัติเหตุ แต่โชคดีที่ไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ เช่น เครื่องมือร่วงลงมาเฉียดหัว หรือสะดุดเกือบล้ม
  5. พฤติกรรมเสี่ยง (At Risk Behavior)

    • พฤติกรรมที่อาจนำไปสู่อุบัติเหตุ เช่น ไม่ปฏิบัติตามมาตรการความปลอดภัย หรือไม่ใช้อุปกรณ์ป้องกันอย่างถูกต้อง ไม่สวม PPE ปีนที่สูงโดยไม่ใช้เชือกนิรภัย หรือใช้เครื่องจักรโดยไม่ปิดสวิตช์ล็อกเอาต์-แท็กเอาต์


    สัดส่วนของพีระมิดในภาพ

    • 1 อุบัติเหตุเสียชีวิต
    • 30 อุบัติเหตุรุนแรง
    • 300 อุบัติเหตุเล็กน้อย
    • 3,000 เหตุการณ์ Near Miss
    • 300,000 พฤติกรรมเสี่ยง


    การนำไปใช้ในงานความปลอดภัย

    1. ป้องกันจากฐานพีระมิด: การแก้ไขและควบคุมพฤติกรรมเสี่ยงจะช่วยลดเหตุการณ์เกือบพลาด (Near Miss) และลดอัตราการเกิดอุบัติเหตุได้
    2. เน้นวัฒนธรรมการรายงาน: การกระตุ้นให้พนักงานรายงานเหตุการณ์ Near Miss หรือพฤติกรรมเสี่ยงจะช่วยปรับปรุงความปลอดภัยเชิงป้องกัน
    3. วิเคราะห์แนวโน้มความเสี่ยง: ใช้สถิติจากพีระมิดนี้เพื่อตรวจสอบแนวโน้มและหาจุดเสี่ยงในระบบ


    บทเรียนจากพีระมิดนี้

    1. การป้องกันเริ่มที่ฐาน
      หากองค์กรจัดการ “พฤติกรรมเสี่ยง” ได้ดี จะช่วยลดทั้ง Near Miss และอุบัติเหตุที่รุนแรงขึ้นไป

    2. เหตุเล็กไม่ควรมองข้าม
      บางครั้งคนทำงานจะคิดว่า “เจ็บนิดเดียว” หรือ “แค่เกือบพลาด” ไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่จริงๆ แล้วคือสัญญาณเตือน

    3. สร้างวัฒนธรรมการรายงาน
      ทุก Near Miss ต้องมีการบันทึก วิเคราะห์ และสื่อสาร เพื่อหาทางแก้ไขก่อนจะสายเกินไป

    4. ผู้นำต้องลงมาเล่นบทจริง
      ไม่ใช่แค่สั่งการ แต่ต้องเป็นตัวอย่างและสนับสนุนการปฏิบัติงานที่ปลอดภัย


    สรุป

    พีระมิดนี้เน้นให้เห็นว่า การป้องกันอุบัติเหตุร้ายแรงต้องเริ่มจากการจัดการพฤติกรรมเสี่ยงและเหตุการณ์เล็กน้อย อย่างสม่ำเสมอ หากองค์กรสามารถลดพฤติกรรมเสี่ยงและเหตุการณ์เกือบพลาดได้ โอกาสที่จะเกิดอุบัติเหตุร้ายแรงก็จะลดลงไปด้วย

    Comments


    businessman

    ติดต่อสอบถามคลิกไลน์ Safety In Thai
    ติดต่อ-สอบถาม กดตรงนี้ได้เลยค่ะ
    ติดต่อ-สอบถาม กดตรงนี้ได้เลยค่ะ