เช็กด่วน! จำนวนจป.ที่ต้องมีสถานประกอบการ
หลายบริษัทอาจเคยได้ยินคำว่า “จป.” มาบ้าง แต่ก็ยังไม่แน่ใจว่าจริง ๆ แล้วหมายถึงอะไร ต้องมีหรือไม่ และใครที่ต้องเป็นบ้าง ความจริงคือกฎหมายของไทยได้กำหนดชัดเจนแล้วว่า สถานประกอบการที่มีลูกจ้างครบตามเกณฑ์ ต้องแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน (จป.) ภายในระยะเวลาที่กำหนด หากไม่ทำตามก็ถือว่าผิดกฎหมายทันที
บางคนอาจคิดว่าก็แค่ตำแหน่งที่เอาไว้ตามกฎหมาย แต่จริง ๆ แล้ว จป. คือ หัวใจสำคัญของการทำงานที่ปลอดภัย เพราะพวกเขาคือคนที่คอยดูแล ตรวจสอบ และป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุหรือโรคจากการทำงาน ซึ่งถ้าเกิดขึ้นแล้วอาจสร้างความเสียหายมหาศาล ทั้งชีวิตของพนักงานและต้นทุนของบริษัท
บทความนี้จะพาคุณมาทำความเข้าใจว่า จป.คือใคร ทำหน้าที่อะไร ต้องมีเมื่อไหร่ และต้องมีระดับไหนบ้าง รวมถึงโทษถ้าไม่แต่งตั้ง พร้อมแนะนำวิธีแก้ไขที่ง่ายที่สุด นั่นคือ การอบรมกับเซฟตี้อินไทย สถาบันอบรมที่ได้รับการรับรองอย่างถูกต้อง
จป. คือใคร และทำหน้าที่อะไร?
คำว่า “จป.” ย่อมาจาก เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน เป็นบุคลากรที่นายจ้างต้องแต่งตั้งขึ้นมาเพื่อดูแลเรื่องความปลอดภัยโดยตรง
หน้าที่ของ จป. มีตั้งแต่การตรวจสอบสถานที่ทำงาน วิเคราะห์ความเสี่ยง แนะนำวิธีทำงานที่ปลอดภัย ไปจนถึงเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาด้านความปลอดภัยต่อผู้บริหาร เรียกได้ว่าเป็น “ด่านหน้า” ที่ช่วยให้องค์กรป้องกันอุบัติเหตุได้ตั้งแต่ต้นทาง
ระดับของ จป.
กฎหมายแบ่ง จป. ออกเป็นหลายระดับ ขึ้นอยู่กับบทบาทและความรับผิดชอบ
- จป. หัวหน้างาน
- หัวหน้าที่ดูแลลูกน้องโดยตรง ต้องสอนงานและกำกับให้ลูกน้องทำงานอย่างปลอดภัย
- จป. บริหาร
- ผู้บริหารที่มีอำนาจตัดสินใจด้านนโยบายและการจัดการ ต้องสนับสนุนและผลักดันระบบความปลอดภัยในองค์กร
- จป. เทคนิค
- บุคคลที่มีความรู้ด้านเทคนิคความปลอดภัย ทำหน้าที่ตรวจสอบ วิเคราะห์ และแก้ไขอันตรายที่เกิดขึ้น
- จป. เทคนิคขั้นสูง
- ผู้ที่ผ่านการอบรมขั้นสูง สามารถจัดการระบบความปลอดภัยในระดับองค์กรได้
- จป. วิชาชีพ
- ระดับสูงสุด ต้องจบการศึกษาด้านอาชีวอนามัยโดยตรง ทำหน้าที่วางแผนเชิงกลยุทธ์และรายงานต่อหน่วยงานราชการ
บัญชี 1 / 2 / 3 คืออะไร?
กฎหมายไม่ได้ใช้หลักเกณฑ์เดียวกันทุกกิจการ แต่แบ่งออกเป็น 3 ประเภท เรียกว่า บัญชี
- บัญชี 1 – กิจการทั่วไป
- เช่น ร้านค้า โรงแรม ร้านอาหาร ออฟฟิศสำนักงาน
- บัญชี 2 – กิจการอุตสาหกรรม/การผลิต
- เช่น โรงงานผลิต คลังสินค้า การเกษตรเชิงอุตสาหกรรม
- บัญชี 3 – กิจการที่มีความเสี่ยงสูง
- เช่น ปิโตรเคมี เหมืองแร่ โรงงานปูนซีเมนต์
เกณฑ์การแต่งตั้ง จป.
ตารางเกณฑ์ที่ใช้กันจริงตามกฎหมาย มีดังนี้
จป. หัวหน้างาน
- บัญชี 1: มีลูกจ้าง 2 คนขึ้นไป
- บัญชี 2: มีลูกจ้าง 2 คนขึ้นไป
- บัญชี 3: มีลูกจ้าง 20 คนขึ้นไป
- ต้องแต่งตั้งภายใน 120 วัน
จป. บริหาร
- บัญชี 1: มีลูกจ้าง 2 คนขึ้นไป
- บัญชี 2: มีลูกจ้าง 2 คนขึ้นไป
- บัญชี 3: มีลูกจ้าง 20 คนขึ้นไป
- ต้องแต่งตั้งภายใน 120 วัน
จป. เทคนิค
- บัญชี 2: ลูกจ้าง 20–49 คน
- ต้องแต่งตั้งภายใน 180 วัน
จป. เทคนิคขั้นสูง
- บัญชี 2: ลูกจ้าง 50–99 คน
- ต้องแต่งตั้งภายใน 180 วัน
จป. วิชาชีพ
- บัญชี 1: ลูกจ้าง 2 คนขึ้นไป
- บัญชี 2: ลูกจ้าง 100 คนขึ้นไป
- ต้องแต่งตั้งภายใน 180 วัน
ถ้าไม่แต่งตั้ง จป. จะเกิดอะไรขึ้น?
ไม่ใช่แค่เสียชื่อเสียง แต่ยังมีผลทางกฎหมายเต็ม ๆ
- โทษปรับ: หลายหมื่นบาทต่อการฝ่าฝืน
- โทษจำคุก: กรณีที่ร้ายแรง
- ผลเสียต่อองค์กร: เสียความน่าเชื่อถือ เสียค่าใช้จ่ายมากขึ้นเวลาเกิดอุบัติเหตุ
ปัญหาที่องค์กรส่วนใหญ่เจอ
- ไม่รู้ว่าต้องมี จป. ระดับไหน – หลายบริษัทไม่เข้าใจเกณฑ์บัญชี 1, 2, 3
- แต่งตั้งไม่ทันเวลา – กฎหมายให้เวลาแค่ 120–180 วัน
- แต่งตั้งแต่ไม่ได้อบรม – แต่งตั้งบุคคลขึ้นมาแต่ไม่ส่งไปอบรม ทำให้ไม่มีใบรับรอง
- จป. ไม่มีการทำงานจริง – มีชื่อแต่ไม่ได้ทำหน้าที่จริง
วิธีแก้แบบง่ายที่สุด
ไม่ต้องปวดหัวกับการตีความกฎหมายเอง เพียงเลือกอบรมกับสถาบันที่ถูกต้อง ได้รับการรับรองจากกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน ก็สามารถมั่นใจได้ว่าทำตามกฎหมายครบถ้วน
ทำไมต้องอบรมกับเซฟตี้อินไทย
- มีหลักสูตรครบทุกระดับ จป.หัวหน้างาน, จป.บริหาร, จป.เทคนิค, จป.เทคนิคขั้นสูง, จป.วิชาชีพ
- วิทยากรเชี่ยวชาญจริง มากกว่า 20 ปีในสายงานความปลอดภัย
- อบรมได้ทั้งออนไลน์และในสถานประกอบการ
- ได้รับใบรับรองถูกต้องตามกฎหมาย
- เนื้อหาเข้าใจง่าย เน้นการปฏิบัติ
กรณีศึกษา
- โรงงานแห่งหนึ่งมีลูกจ้าง 60 คน อยู่ในบัญชี 2 → ต้องมีทั้ง จป. บริหาร, จป. หัวหน้างาน, และ จป. เทคนิคขั้นสูง หากไม่แต่งตั้งภายใน 180 วัน เสี่ยงโดนปรับสูงมาก
- บริษัทก่อสร้างขนาดเล็ก มีลูกจ้าง 5 คน อยู่ในบัญชี 1 → ต้องมี จป. หัวหน้างานและ จป. บริหารอย่างน้อย 1 คน
สรุป
การแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ความปลอดภัย (จป.) ไม่ใช่เรื่องเลือกทำหรือไม่ทำ แต่เป็น ข้อบังคับตามกฎหมาย ที่ทุกบริษัทต้องปฏิบัติ การมี จป. ไม่เพียงช่วยให้องค์กรทำงานได้อย่างปลอดภัย แต่ยังช่วยลดความเสี่ยง ลดต้นทุน และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อองค์กร
หากคุณยังไม่มั่นใจว่าบริษัทของคุณต้องมี จป. ระดับใด หรือยังไม่ได้อบรมบุคลากรตามเกณฑ์ เซฟตี้อินไทย???? พร้อมช่วยคุณครบจบในที่เดียว
???? สนใจอบรมติดต่อ
Line: @safetyinthai
เว็บไซต์: www.เซฟตี้อินไทย.com