การประเมินและการควบคุมสภาพแวดล้อมในการทำงานตามกฎหมาย

เป็นการสำรวจสภาพพื้นที่การทำงานและลักษณะการทำงาน เพื่อชี้บ่งสภาพแวดล้อมในการทำงานประเภทใดที่อาจเป็นสิ่งคุกคาม ทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของผู้ปฏิบัติงาน ได้แก่
- สภาพแวดล้อมทางเคมี
- สภาพแวดล้อมทางกายภาพ
- สภาพแวดล้อมทางชีวภาพ
- สภาพแวดล้อมทางการยศาสตร์ (Ergonomics)
เพื่อกำหนดพื้นที่การทำงาน สภาพแวดล้อมในการทำงานและพารามิเตอร์แต่ละประเภท จำนวนตัวอย่าแบบงพื้นที่ (Area Simple) และตัวอย่างที่ตัวบุคคล (Personal Simple) ที่จะดำเนินการตรวจวัดและประเมินผลเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนดตามกฎหมาย, มาตรฐานของสถาบันหรือองค์กรที่เกี่ยวข้อง เช่น OSHA, NIOSH, ACGIH

ดำเนินงานตามหลักวิชาการด้านสุขศาสตร์อุตสาหกรรม โดยการสำรวจสภาพแวดล้อมในการทำงานเบื้องต้นเพื่อค้นหาสิ่งที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ กำหนดให้มีการตรวจวัด, วิเคราะห์และประเมินผลเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานตามกฎหมายหรือมาตรฐานตามข้อแนะนำของสถาบันหรือองค์กรที่เป็นที่ยอมรับ จัดทำรายงานให้ข้อคิดเห็นและเสนอแนะเพื่อการควบคุมป้องกันต่อไปสภาพแวดล้อมในการทำงาน ได้แก่
- ความร้อน (Heat Stress)
- แสงสว่าง (Light)
- เสียง (Noise)
- สารเคมี (Chemical)

ระดับความร้อน WBGT
- ตรวจวัดด้วยเครื่องมือและอุปกรณ์ที่มีคุณลักษณะตามมาตรฐาน ISO 7243 หรือเทียบเท่า เช่น DIM EN 27243
- ตรวจวัดระดับความร้อน WBGT เฉลี่ยปริมาณที่ผู้ปฏิบัติงานทำงานแห่งเดียวหรือหลายบริเวณที่มีสภาพแวดล้อมต่างกัน โดยทำการตรวจช่วงระยะเวลา 2 ชั่วโมงที่ร้อนที่สุด
- ประเมินภาระงานในช่วง 2 ชั่วโมงที่ร้อนที่สุด เป็นงานเบา, งานปานกลาง หรืองานหนัก ตามแนวทางของ OSHA Technical Manual หรือเทียบเท่า เช่น ISO 8996
- ประเมินผลการตรวจวัดโดยเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระดับความร้อน และลักษณะความหนัก-เบาของงานกับเกณฑ์มาตรฐานที่กฎหมายกำหนด, มาตรฐานของสถาบันหรือองค์กรที่เกี่ยวข้อง

- ตรวจวัดค่าเฉลี่ยความเข้มของแสงสว่างบริเวณพื้นที่ทั่วไปและบริเวณการผลิตภายในสถานประกอบกิจการ ทุก ๆ 2x2 ตารางเมตร
- ตรวจวัดความเข้มของแสงสว่างบริเวณที่ผู้ปฏิบัติงานต้องทำงานโดยใช้สายตามองเฉพาะจุด หรือใช้สายตาอยู่กับที่ในการทำงาน
- การตรวจวัดความเข้มของแสงสว่างในสถานประกอบกิจการ ใช้เครื่องวัดแสง (Light Meter) มีคุณลักษณะสอดคล้องกับมาตรฐาน CIE 1931 (International Commission on Illumination) หรือ ISO/CIE 10527 หรือเทียบเท่า เช่น JIS
- เปรียบเทียบผลการตรวจวัดกับเกณฑ์มาตรฐานที่กฎหมายกำหนด, มาตรฐานของสถาบันหรือองค์กรที่เกี่ยวข้อง

- ตรวจวัดเพื่อประเมินระดับเสียงที่อาจมีผลกระทบต่อระบบการได้ยินของผู้ปฏิบัติงาน และเพื่อให้ทราบประเภทและลักษณะของเสียงใช้ประโยชน์ในการควบคุมป้องกันเสียง เครื่องตรวจวัดระดับเสียงมีคุณลักษณะสอดคล้องกับมาตรฐาน IEC 651 Type 2 หรือเทียบเท่า เช่น ANSI S1.4, BS EN 60651, AS/NZS 1259.1 เป็นต้น หรือดีกว่า เช่น IEC 60804, IEC 61672, BS EN 60804, AS/NZS 1259.2 เป็นต้น
- ระดับเสียงแบบพื้นที่ (Leq 5 นาที) ตรวจวัดเฉพาะเสียงดังต่อเนื่อง (Continuous Noise) แบบคงที่ (Steady-state Noise) เป็นลักษณะเสียงดังต่อเนื่อง มีระดับเสียงเปลี่ยนแปลงไม่เกิน3 dB(A)
- ระดับเสียงเฉลี่ยตลอดระยะเวลาการทำงาน (TWA: Time WeightedAverage) ตรวจวัดระดับเสียงประเภทเสียงดังต่อเนื่องแบบไม่คงที่ (Non-steady Stat Noise) เป็นลักษณะเสียงดังต่อเนื่อง ที่มีระดับเสียงเปลี่ยนแปลงเกินกว่า 10 dB(A) และเสียงดังเป็นช่วง ๆ (Intermittent Noise)
- ปริมาณเสียงสะสมที่ตัวบุคคล (Noise Dose) เพื่อประเมินเป็นระดับเสียงที่สัมผัสเฉลี่ยตลอดระยะเวลาการทำงาน (TWA: Time Weighted Average) เครื่องวัดปริมาณเสียงสะสม (Noise Dosimeter) มีคุณลักษณะสอดคล้องกับมาตรฐานIEC 61252 หรือเทียบเท่า เช่น ANSI S1.25 หรือดีกว่า
- เสียงกระทบหรือเสียงกระแทก (Impulse or Impact Noise) เพื่อประเมิน การสัมผัสกับระดับเสียงกระทบหรือกระแทกที่เกิดขึ้นในระยะเวลาสั้นและอันตรายจะเกิดขึ้นกับระบบการได้ยิน ขึ้นกับระดับเสียงและจำนวนครั้งที่สัมผัส ตรวจวัดด้วยเครื่องวัดเสียงกระทบหรือกระแทก (Impulse or Impact Noise Meter) มีคุณลักษณะสอดคล้องกับมาตรฐาน IEC 61672 หรือ IEC 60804 หรือเทียบเท่า เช่น ANSI S1.43 หรือดีกว่า
- ระดับเสียงแบบพื้นที่แยกความถี่ (Sound Pressure Level and Octave band Analyzer) เพื่อประเมินลักษณะของเสียงใช้เป็นข้อมูลในการจัดการควบคุม ป้องกันผลกระทบจากเสียง เครื่องมือวิเคราะห์ความถี่เสียง
- แผนผังแสดงระดับเสียง (Noise Contour Map) โดยใช้ Software ที่ออกแบบมาสำหรับใช้ในงานด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย ทราบการกระจายตัวของเสียงในรูปแบบของแผนที่เสียงในแต่ละพื้นที่มีเสียงอยู่ระดับใดในภาพรวม เพื่อใช้ในการจัดการควบคุม ป้องกันผลกระทบจากเสียงและจัดทำมาตรการอนุรักษ์การได้ยิน

การตรวจวิเคราะห์ปริมาณจุลินทรีย์ในอากาศ
- ปริมาณแบคทีเรียรวม
- ปริมาณเชื้อรารวม

คุณภาพอากาศภายในอาคารที่ไม่เหมาะสมอาจส่งผลกระทบกับสุขภาพอนามัย หรือเกิดอาการเจ็บป่วยของผู้ใช้อาคารจำเป็นจะต้องมีการบริหารจัดการเพื่อควบคุมคุณภาพอากาศภายในอาคารอย่างเหมาะสมมีประสิทธิภาพ พารามิเตอร์ที่ใช้เป็นดัชนีชี้วัดคุณภาพอากาศในอาคาร ได้แก่
- อุณหภูมิ
- ความชื่นสัมพัทธ์
- ความเร็วลม
- ปริมาณความเข้มข้นของคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2)
- ปริมาณความเข้มข้นของคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO)
- ปริมาณความเข้มข้นของฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde)
- ปริมาณความเข้มข้นของไอระเหยอินทรีย์ทั้งหมด (TVOC)
- ปริมาณความเข้มข้นของฝุ่นละอองอนุภาคขนาดเล็ก 2.5 ไมครอน (PM2.5), 10 ไมครอน (PM10)
- ปริมาณแบคทีเรียรวมในอากาศ
- ปริมาณเชื้อรารวมในอากาศ

เพื่อประเมินสภาพการทำงานในลักษณะงานต่าง ๆ ทั้งงานในสำนักงาน,ในกระบวนการผลิตหรือกระบวนการทำงานที่มีท่าทางการทำงาน, การใช้ส่วนของร่างกายทำงานไม่เหมาะสมและต่อเนื่องที่อาจทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของผู้ทำงาน เช่น เกิดการเมื่อยตัว, บาดเจ็บกล้ามเนื้อ, เกิดภาระบาดเจ็บสะสมจากการทำงาน เป็นต้น รูปแบบการประเมินพิจารณาให้เหมาะสมกับลักษณะการทำงาน ได้แก่
- แบบประเมินท่าทางร่างกายส่วนบน RULA (Rapid Upper Limb Assessment)
- แบบประเมินท่าทางร่างกายทั้งลำตัว REBA (Rapid Entire Body Assessment)
- แบบประเมินความเสี่ยงในการทำงานกับคอมพิวเตอร์ (A proposed RULA for computer users)
- แบบประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ด้วยวิธีการ ROSA (Rapid Offices Strain Assessment)
ผลการประเมินเพื่อใช้เป็นแนวทางในการควบคุม ป้องกัน และปรับปรุงแก้ไขสภาพการทำงานที่เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เจ็บป่วย เกิดอุบัติเหตุจากการทำงาน

เพื่อตรวจวัดและประเมินสภาพอากาศในที่อับอากาศและลักษณะการทำงานที่อาจเป็นอันตรายต่อร่างกายและชีวิตของผู้ปฏิบัติงาน โดยการตรวจประเมิน
- การเตรียมความพร้อมของการทำงานในที่อับอากาศ
- ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
- การตรวจวัดปริมาณออกซิเจน
- การตรวจวัด % การระเบิด (% LEL)
- การตรวจวัด % ก๊าซที่ทำให้เกิดการระเบิด
การประเมินผลเปรียบเทียบกับมาตรฐานตามกฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานในที่อับอากาศ พ.ศ. 2547, มาตรฐานตามข้อกำหนด ของ OSHA หรือตามข้อเสนอแนะของ NIOSH

การตรวจวัดและประเมินคุณภาพบรรยากาศทั่วไปเพื่อการเฝ้าระวัง
- เสียงรบกวน ระดับเสียงเฉลี่ย 24 ชั่วโมง(Leq 24 Hour) และระดับเสียงสูงสุด (Lmax)
- ระดับเสียงของยานพาหนะ
- ปริมาณความเข้มข้นฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 100 ไมครอน (TSP), ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน (PM10),ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5)
- ปริมาณสารมลพิษทางอากาศ ได้แก่ ก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์(CS2), ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO),ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2), ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2)(0.12 ppm)(0.30 mg/m3), ก๊าซโอโซน (O3)
- ปริมาณสารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds)ในบรรยากาศโดยทั่วไปที่เป็นสารก่อมะเร็ง (carcinogen) และสารที่มิได้เป็นสารก่อมะเร็ง (non-carcinogen) ตามประกาศกรมควงคุมมลพิษ เช่น อะซิทัลดีไฮด์ (Acetaldehyde), อะครอลีน(Acrolein), อะคริโลไนไตรล์(Acrylonitrile), เบนซีน (Benzene), เบนซิลคลอไรด์ (Benzyl Chloride), คาร์บอนเตตระคลอไรด์ (Carbon Tetrachloride),คลอโรฟอร์ม (Chloroform)และอื่น ๆ