จิตสำนึกความปลอดภัยในการทำงาน

(1) สาเหตุจากการปฏิบัติงานที่ไม่ปลอดภัย (Unsafe Act)
เป็นการกระทำที่ไม่ปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงานในขณะทำงาน ซึ่งอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ เช่น
- การใช้อุปกรณ์เครื่องมือที่เป็นเครื่องจักรกลต่าง ๆ โดยพลการหรือไม่ได้รับมอบหมาย
- การทำงานที่มีอัตราเร่งความเร็วของงานและเครื่องจักรเกินกำหนด
- การถอดอุปกรณ์ป้องกันออกจากเครื่องจักรโดยไม่มีเหตุอันสมควรสมควร
- การดูแลซ่อมบำรุงอุปกรณ์เครื่องจักรในขณะที่กำลังทำงาน
- การใช้เครื่องมืออุปกรณ์เครื่องจักรที่ชำรุดและไม่ถูกวิธี
- ไม่ใส่ใจในคำแนะนำหรือคำเตือนความปลอดภัย
- ทำการเคลื่อนย้ายหรือยกวัสดุที่มีขนาดใหญ่ มีน้ำหนักมาก ด้วยท่าทางหรือวิธีการที่ไม่ปลอดภัย
- ไม่สวมใสอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
- การคึกคะนองหรือเล่นตลกขณะทำงาน
(2) สภาพการทำงานที่ไม่ปลอดภัย (Unsafe Condition)
คือสภาพแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัยโดยรอบตัวของผู้ปฏิบัติงานขณะทำงาน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุได้ เช่น
- เครื่องจักรไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอันตราย
- อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องจักรที่ออกแบบไม่เหมาะสมกับการใช้งาน
- บริเวณพื้นที่ของการปฏิบัติงานไม่เหมาะสม
- การจัดเก็บวัสดุสิ่งของอย่างไม่ถูกวิธี
- การจัดเก็บสารเคมีหรือสารไวไฟที่เป็นอันตรายไม่ถูกวิธี
- ไม่มีการจัดระเบียบและดูแลความสะดวกของสถานที่ทำงานให้ถูกต้องตามสุขลักษณะ
- แสงสว่างไม่เพียงพอ
- ไม่มีระบบระบายและถ่ายเทอากาศที่เหมาะสม
- ไม่มีระบบเตือนภัยที่เหมาะสม

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่คาดคิดเป็นเหตุน าไปสู่การเกิด อุบัติเหตุ (Accident) หรือ เกือบเกิดอุบัติเหตุ (Near Miss)

เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ ที่อาจเกิดขึ้น โดยไม่ได้คาดคิดไว้ล่วงหน้า หรือขาดการควบคุม แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้วมีผลให้เกิดการบาดเจ็บ เจ็บปุวย เสียชีวิตหรือความ สูญเสียต่อทรัพย์สินสภาพแวดล้อมหรือสาธารณชน

เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เมื่อเกิดขึ้นแล้ว มีแนวโน้มที่จะก่อให้เกิดเป็นอุบัติเหตุ หรือเกือบได้รับบาดเจ็บ เจ็บปุวย เสียชีวิต หรือความสูญเสียต่อ ทรัพย์สิน สภาพแวดล้อมหรือสาธารณชน

การเกิดอุบัติเหตุในแต่ละครั้ง ย่อมก่อให้เกิดความสูญเสียมากมาย นอกจากจะเกิดการบาดเจ็บ การเจ็บป่วย หรือเสียชีวิต หรือแม้แต่ทรัพย์สินเสียหาย อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักรที่เกิดความเสียหาย ค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงแล้ว ยังรวมถึงการสูญเสียเวลาในการผลิตที่ต้องหยุดและค่าใช้จ่ายอื่นๆ หรือแม้แต่เสียภาพพจน์ของบริษัทความสูญเสียหรือค่าใช้จ่ายอันเนื่องมาจากการเกิดอุบัติเหตุในโรงงานอุตสาหกรรมนั้นอาจแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ดังนี้คือ
(1) ความสูญเสียทางตรง (Direct Loss) หมายถึง จำนวนเงินที่ต้องจ่ายไปอันเกี่ยวเนื่องกับผู้ได้รับบาดเจ็บโดยตรงจากการเกิดอุบัติเหตุ หรือเป็นค่าเสียหายที่แสดงให้เห็นอย่างเด่นชัด ได้แก่
(1.1) ค่ารักษาพยาบาล
(1.2) ค่าทดแทนจากการได้รับบาดเจ็บ
(1.3) ค่าทำขวัญ
(1.4) ค่าทำศพ
(1.5) ค่าประกันชีวิต
(2) ความสูญเสียทางอ้อม (Indirect Loss) หมายถึง ค่าใช้จ่ายอื่นๆ (ซึ่งส่วนใหญ่จะคำนวณเป็นตัวเงินได้) นอกเหนือจากค่าใช้จ่ายทางตรงสำหรับการเกิดอุบัติเหตุในแต่ละครั้ง ได้แก่
(2.1) การสูญเสียเวลาในการทำงานของ
(2.1.1) คนงานหรือผู้บาดเจ็บ เพื่อรักษาพยาบาล
(2.1.2) คนงานอื่นหรือเพื่อนร่วมงานที่ต้องหยุดชะงักชั่วคราว เนื่องจากช่วยเหลือผู้บาดเจ็บโดยการปฐมพยาบาล หรือนำส่งโรงพยาบาล อยากรู้อยากเห็น การวิพากษ์วิจารณ์ ความตื่นตกใจ
(2.1.3) หัวหน้างานหรือผู้บังคับบัญชา เนื่องจากช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ สอบสวน หาสาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ บันทึกและจัดทำรายงานการเกิดอุบัติเหตุ จัดหาคนงานอื่นและฝึกสอนให้เข้าทำงานแทนผู้บาดเจ็บ หาวิธีแก้ไขและป้องกันอุบัติเหตุไม่ให้เกิดซ้ำอีก
(2.2) ค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมเครื่องจักร เครื่องมือ อุปกรณ์ ที่ได้รับความเสียหาย
(2.3) วัตถุดิบหรือสินค้าที่ได้รับความเสียหายต้องทิ้ง ทำลายหรือขายเป็นเศษ
(2.4) ผลผลิตลดลง เนื่องจากกระบวนการผลิตขัดข้อง ต้องหยุดชะงัก
(2.5) ค่าสวัสดิการต่างๆของผู้บาดเจ็บ
(2.6) ค่าจ้างแรงงานของผู้บาดเจ็บซึ่งโรงงานยังคงต้องจ่ายตามปกติ แม้ว่าผู้บาดเจ็บจะทำงานยังไม่ได้เต็มที่หรือต้องหยุดงาน
(2.7) การสูญเสียโอกาสในการทำกำไร เพราะผลผลิตลดลงจากการหยุดชะงักของกระบวนการผลิต และการเปลี่ยนแปลงความต้องการของตลาด
(2.8) ค่าเช่า ค่าไฟฟ้า น้ำประปา และโสหุ้ยต่างๆที่โรงงานยังคงต้องจ่ายตามปกติ แม้ว่าโรงงานจะต้องหยุดหรือปิดกิจการหลายวันในกรณีเกิดอุบัติเหตุร้ายแรง
(2.9) การเสียชื่อเสียงและภาพพจน์ของโรงงาน

เป็นกิจกรรมรณรงค์ส่งเสริมให้สถานประกอบกิจการมีความมุ่งมั่นในการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากการทำงาน บนพื้นฐานแนวคิดที่ว่า “อุบัติเหตุที่มีสาเหตุเกี่ยวเนื่องกับการทำงานสามารถป้องกันได้” โดยการลดสถิติการประสบอันตรายในสถานประกอบกิจการให้เป็นศูนย์ ผ่านการวางแผนและบริหารจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานอย่างต่อเนื่อง ยังผลให้เกิดวัฒนธรรมความปลอดภัยเพื่อแรงงานปลอดภัยและสุขภาพอนามัยดี

(1) เพื่อให้เกิดความตระหนักรู้ถึงอันตรายที่แฝงเร้นอยู่ในสภาพแวดล้อมของการทำงาน
(2) เพื่อเสริมสร้างให้เกิดจิตสำนึกความปลอดภัย
(3) เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในวิธีการแก้ไขปัญหาและวิธี การปรับปรุงงานเพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการทำงาน

(1) Credibility ความน่าเชื่อถือ
(2) Context ความเหมาะสมของเนื้อหา
(3) Content สาระส่วนเนื้อหา
(4) Continuous ความต่อเนื่อง
(5) Channel ช่องทางข่าวสาร
(6) Capability ความสามารถของผู้รับ
(7) Clarity ความแจ่มแจ้ง
(8) Confidence ความมั่นใจ

- เสียงดังฟังชัด
- สีหน้าสอดคล้องจริงใจ
- สายตาสบกับคู่สนทนา
- ท่าทางเป็นธรรมชาติและสื่อความหมาย
- ภาษาเข้าใจง่าย
- เนื้อหาได้ประโยชน์
- วัตถุประสงค์ที่ชัดเจน
- สร้างบรรยากาศที่ดี

การทำงานกับเครื่องจักรทุกชนิดมีความเสี่ยงสูงต้องมีการป้องกันตัวเองและควบคุมอันตรายเอาไว้ให้ดี เพราะหากร้ายแรงก็เป็นอันตรายถึงชีวิตได้เลย โดยเฉพาะระบบล็อคและการแขวนป้ายเพื่อป้องกันอันตรายสำคัญมากต้องมีการจัดอบรม Lockout Tag out ทุกบริษัทเพื่อให้พักงานทำงานกันได้อย่างเต็มที่จะปลอดภัย เพราะว่าในกระบวนการบางอย่างของการใช้งานเครื่องจักรเราก็อาจจะไม่รู้ว่าอะไรอันตรายบ้าง

ระบบล็อค Lock out คือ เป็นการล็อคและตัดแยกระบบพลังงานออกไป การล็อคนั้นคนที่อบรม Lockout Tag out จะทราบดีว่าเป็นการสร้างความมั่นใจว่าพลังงานได้ถูกแยกไปแล้วอยู่ในการควบคุมให้หยุดทำงานไปจนกว่าจะเสร็จกระบวนการ

การแขวนป้าย Tag out คือ เป็นการแขวนป้ายบนอุปกรณ์ตัดแยกพลังงานโดยจะต้องทำงานพร้อมกันกับรถบบล็อค ถึงได้เรียกว่า LOTO โดยป้ายทะเบียนนี้จะเป็นตัวบอกว่าตอนนี้พลังงานกลไลของเครื่องจักรนั้นได้หยุดทำงานลงไปแล้ว จนกว่าจะเอาป้ายออก